Bilindiği üzere gider pusulası Vergi Usul Kanununun 234. maddesi uyarınca vergi mükelleflerinin vergiden muaf esnaf yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edilmekte idi. Ancak uygulamada İdare, vergiden muaf esnaf sayılmayan nihai tüketiciden mal alımlarında da gider pusulası düzenlenmesi gerektiğinden bahisle usulsüzlük cezası uygulamakta, yargı organları tarafından ise bu cezalar iptal edilmekteydi.

Gider pusulasının hangi bilgileri ihtiva ettiğini hatırlayacak olursak: Gider pusulası, işin mahiyeti, emtianın cins ve nev’i ile miktar ve bedelini ve iş ücretini ve işi yaptıran ile yapanın veya emtiayı satın alan ile satanın adlarıyla soyadlarını (Tüzel kişilerde unvanlarını) ve adreslerini ve tarihi ihtiva eder ve iki nüsha olarak tanzim ve bir nüshası işi yapana veya malı satana tevdi olunur.

7338 sayılı Kanun ile Kasım ayı başından geçerli olmak üzere gider pusulasının kapsamı oldukça genişletilmiştir. Yani gider pusulasının ticari hayatta daha fazla kullanılabileceğini söyleyebiliriz.

7338 Sayılı Vergi Usul Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile  1 Kasım 2021 tarihinden  itibaren birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabı ve çiftçiler, bu Kanun kapsamındaki belgeleri düzenleme zorunluluğu bulunmayanlara yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları mallar (gerçek usulde vergilendirilmeyen çiftçilerden satın aldıkları mallar hariç) için işi yapana veya malı satana imza ettirecekleri gider pusulası düzenleyeceklerdir. Vergiden muaf esnaf için düzenlenen gider pusulası, bu kişiler tarafından verilmiş fatura hükmündedir.

Bu düzenleme uyarınca 2021 Yılı Kasım ayı başından itibaren  gerçek kişilerden alınan araç, gayrimenkul vb. tüm mallar için de gider pusulası düzenlenmesi gerekeceği malumdur.

Kasım başında yürürlüğe girecek düzenleme uyarınca gider pusulası, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenebilecektir. Ayrıca gider pusulasında bulunması gereken bilgileri ihtiva etmeleri kaydıyla;

a) Malın veya hizmetin bedelinin, 7 günlük süre dâhilinde satıcıya; 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununda tanımlanan banka, 20/6/2013 tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun kapsamında yetkilendirilmiş ödeme kuruluşları veya 9/5/2013 tarihli ve 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanununa göre kurulan Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi aracılığıyla ödenmesi halinde, bu kurumlarca düzenlenen belgeler,

b) 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında satın alınan malların gider pusulası düzenlemek zorunda olanlara iade edilmesinde, 6502 sayılı Kanun uyarınca iade edilecek tutarların, (a) bendinde yer alan kurumlar aracılığıyla iadesinde bu kurumlarca düzenlenen belgeler,

c) Vergi Usul Kanununa göre belge düzenleme zorunluluğu bulunmayan kamu kurum ve kuruluşlarının, tabi oldukları ilgili mevzuat dâhilinde, yaptıkları işler veya sattıkları mallar için düzenledikleri belgeler,

gider pusulası yerine geçer. Yani bu belgelerle (örneğin gerekli bilgileri ihtiva eden banka dekontu ile) tevsik edilen işlemler için ayrıca gider pusulası düzenlenmesine gerek olmayacaktır.

YMM Emrah Aygül