32.2.13. Hak kazanılan yatırıma katkı tutarından diğer vergi borçlarından terkin yoluyla yararlanılması (Ek:RG-28/9/2024-32676)
1/1/2022 tarihinden itibaren yapılacak yatırım harcamalarına uygulanmak üzere7338 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesiyleKurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesine eklenen sekizinci fıkrada;
“(8) Yatırım teşvik belgesi bazında yapılan yatırım harcamasına yatırıma katkı oranının uygulanmasıyla belirlenen tutarın %10’luk kısmı, kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı takip eden ikinci ayın sonuna kadar talep edilmesi şartıyla, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç olmak üzere tahakkuk etmiş diğer vergi borçlarından terkin edilmek suretiyle kullanılabilir. Terkin talebinde bulunulabilecek tutar, hak edilen yatırıma katkı tutarından indirimli kurumlar vergisi yoluyla kullanılan yatırıma katkı tutarının düşülmesinden sonra bulunan tutarın yarısından fazla olamaz. Diğer vergi borçlarının terkini suretiyle kullanılan tutarın bir katına isabet eden yatırıma katkı tutarından vazgeçildiği kabul edilir, diğer vergilerden terkini talep edilen tutar ile vazgeçilen yatırıma katkı tutarları dolayısıyla vergi matrahına indirimli oranda kurumlar vergisi uygulanmaz. Bu fıkra kapsamında diğer vergi borçlarından terkin edilebilecek toplam tutar, ilgili yatırım teşvik belgesi kapsamında fiilen yapılan yatırım harcamalarına, yatırıma katkı oranı uygulanmak suretiyle hesaplanan tutarın %10’undan fazla olamaz.”
hükmüne yer verilmiştir.
Buna göre, ilgili hesap dönemi başından kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı takip eden ikinci ayın sonuna kadar talep edilmesi şartıyla, ilgili dönem itibarıyla hak kazanılan yatırıma katkı tutarının %10’luk kısmından, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç olmak üzere tahakkuk etmiş diğer vergi borçlarından terkin edilmek suretiyle yararlanılmasına imkan sağlanmıştır.
Ancak terkin talebinde bulunulabilecek tutar, hak kazanılan yatırıma katkı tutarından indirimli kurumlar vergisi yoluyla kullanılan yatırıma katkı tutarının düşülmesinden sonra bulunan tutarın yarısından fazla olamayacaktır.
Bu uygulamada, diğer vergi borçlarının terkini suretiyle kullanılan yatırıma katkı tutarının bir katına isabet eden yatırıma katkı tutarından da vazgeçildiği kabul edilecektir. Böylece yatırıma katkı tutarı, diğer vergilerden terkini talep edilen tutar ile terkin nedeniyle vazgeçilen yatırıma katkı tutarı kadar azalmış olacaktır.
Dolayısıyla, diğer vergilerden terkini talep edilen tutar ile terkin nedeniyle vazgeçilen yatırıma katkı tutarları için indirimli kurumlar vergisi uygulamasından yararlanılması mümkün değildir.
Örnek: (B) A.Ş.’nin 2023 hesap döneminde başlamış olduğu yatırım teşvik belgesi kapsamındaki komple yeni yatırımının toplam tutarı 10.000.000 TL’dir. 2023 hesap döneminde kısmen işletilmeye başlanan bu yatırımın 2.000.000 TL’lik kısmı 11/3/2023 tarihi itibariyle gerçekleştirilmiş ve (B) A.Ş. söz konusu yatırımdan 2023 hesap döneminin 3. geçici vergilendirme döneminde 1.000.000 TL kazanç elde etmiştir. (Yatırıma katkı oranı: %30, vergi indirim oranı: %50)
| Toplam yatırıma katkı tutarı | = | Toplam yatırım harcaması x Yatırıma katkı oranı |
| = | 10.000.000 TL x %30 | |
| = | 3.000.000 TL |
| 2023/3. geçici vergilendirme dönemi itibariyle hak kazanılan yatırıma katkı tutarı | = | Gerçekleştirilen yatırım harcaması x Yatırıma katkı oranı |
| = | 2.000.000 TL x %30 | |
| = | 600.000 TL |
Buna göre, (B) A.Ş.’nin yatırım teşvik belgesi kapsamındaki bu yatırımından 2023 hesap döneminin 3. geçici vergilendirme döneminde elde ettiği kazanca uygulanacak indirimli kurumlar vergisi oranı ile yararlanılan yatırıma katkı tutarı aşağıdaki gibi olacaktır.
| İndirimli KV oranı | = | [KV oranı – (KV oranı x Vergi indirim oranı)] |
| = | [%25 – (%25 x %50)] = [%25 – %12,5] = %12,5 |
| – Yatırımdan elde edilen kazanç | 1.000.000 TL |
| – İndirimli KV olmasaydı ödenecek KV (1.000.000 TL x %25) | 250.000 TL |
| – İndirimli orana göre hesaplanan KV (1.000.000 TL x %12,5) | 125.000 TL |
| – Yararlanılan yatırıma katkı tutarı (250.000 TL – 125.000 TL) | 125.000 TL |
(B) A.Ş.’nin yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırımının kısmen işletilmesinden 2023 hesap döneminin 3. geçici vergilendirme döneminde elde ettiği 1.000.000 TL kazancına indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle faydalandığı yatırıma katkı tutarı 125.000 TL’dir. Dolayısıyla, yapılan yatırım harcaması nedeniyle 2023 hesap döneminin 3. geçici vergilendirme döneminde hak kazanılan 600.000 TL’lik yatırıma katkı tutarının bu dönemde faydalanılamayan (600.000 TL – 125.000 TL) 475.000 TL’lik kısmından izleyen hesap dönemlerinde bu yatırımdan elde edilen kazançlara indirimli vergi oranı uygulanmak suretiyle yararlanılabilecektir.
Mükellef 22/5/2023 tarihinde vermiş olduğu dilekçeyle, Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesinin sekizinci fıkrası kapsamında indirimli kurumlar vergisi uygulaması nedeniyle hesaplanan yatırıma katkı tutarının %10’unun diğer vergi borçlarından terkin edilmek suretiyle kullanılmasını talep etmiştir. Mükellefin Kasım/2023 dönemi gelir vergisi stopajı ve damga vergisi borcu 80.000 TL’dir.
Mükellefin terkin yoluyla yararlanabileceği yatırıma katkı tutarı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
1. sınır:
| Diğer vergi borçlarından terkin edilecek tutar | = | Hak edilen yatırıma katkı tutarı x %10 |
| = | 600.000 TL x %10 | |
| = | 60.000 TL |
Buna göre, mükellefin ilgili dönemde diğer vergi borçlarına terkin yoluyla kullanımını talep edebileceği yatırıma katkı tutarı, hak edilen yatırıma katkı tutarının %10’unu geçemeyecektir.
2. sınır:
| Terkin talebinde bulunulabilecek üst sınır | = | (Hak kazanılan yatırıma katkı tutarı – yararlanılan yatırıma katkı tutarı) / 2 |
| = | (600.000 TL – 125.000 TL) / 2 | |
| = | 475.000 TL / 2 | |
| = | 237.500 TL |
(B) A.Ş.’nin terkin talebinde bulunabileceği üst sınır 237.500 TL olup mükellefin terkin edilebilecek vergi borcu söz konusu üst sınırın altında kalmaktadır.
Bununla birlikte, hak kazanılan yatırıma katkı tutarının %10’u olan 60.000 TL, 80.000 TL’lik borç tutarının altında kaldığından, mükellefin 22/5/2023 tarihinde yapmış olduğu başvuru doğrultusunda, hak kazanılan yatırıma katkı tutarının yalnızca 60.000 TL’lik kısmı 80.000 TL tutarındaki diğer vergi borcundan terkin edilebilecektir.
Bu terkin işleminin yapılabilmesi için mükellefin, 2023 hesap döneminin 3. geçici vergilendirme dönemi beyannamesini vermesini müteakiben, yukarıdaki hesaplamaları içeren terkine ilişkin yeni bir dilekçe vermesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, (B) A.Ş.’nin söz konusu tutarı diğer vergi borçlarından terkin etmesi durumunda, kullanılan tutarın bir katına isabet eden yatırıma katkı tutarından vazgeçilecektir.
| Vazgeçilen yatırıma katkı tutarı | = | Diğer vergi borçlarının terkini suretiyle kullanılan tutar x 1 |
| = | 60.000 TL x 1 | |
| = | 60.000 TL |
Dolayısıyla, (B) A.Ş.’nin diğer vergilerden terkin ettiği 60.000 TL ile bu tutarın bir katına isabet eden (vazgeçilen yatırıma katkı tutarı) 60.000 TL’nin toplamı olan 120.000 TL indirimli oranda kurumlar vergisine tabi olmayacaktır.
Ayrıca, hak edilen yatırıma katkı tutarından diğer vergi borçlarından terkin yoluyla yararlanılmasına ilişkin söz konusu uygulama 1/1/2022 tarihinden itibaren yapılacak yatırım harcamaları için geçerlidir.
Terkin talebinde bulunan mükelleflerin, her bir geçici vergi ile yıllık beyannamesini ibrazı sonrasında, terkin talep dilekçesindeki hesaplamaları revize etmesi ve yeni bir terkin talep dilekçesi vermesi gerekmektedir. Terkin talebi, her bir yatırım teşvik belgesi bazında ayrı ayrı yapılacaktır.
Mükelleflerin terkin suretiyle kullanacağı yatırıma katkı tutarları, mükellefler tarafından kurum kazancının tespitinde gelir olarak dikkate alınacağından, bu tutarların geçici ve yıllık kurumlar vergisi beyannamelerinde “Zarar Olsa Dahi İndirilecek İstisna ve İndirimler” bölümünde yer alan “Diğer İndirim ve İstisnalar” satırında gösterilmek suretiyle kurum kazancından indirilmesi mümkündür.