Yasal Çerçeve
10.12.2018 Tarih ve 30621 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7153 sayılı Çevre Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 8. maddesi ile Çevre Kanununa “Geri kazanım katılım payı” başlıklı Ek Madde 11 eklenmiştir.
Söz konusu maddeye göre “Yurt içinde piyasaya arz edilen bu Kanuna ekli (1) sayılı listede yer alan ürünlerden poşetler için satış noktalarından, diğer ürünler için piyasaya sürenlerden/ithalatçılardan bu listede belirtilen tutarda geri kazanım katılım payı tahsil edilir. Bu listedeki ürünlerden herhangi birinin piyasaya arzının, farklı bir ürünün, malzemenin veya eşyanın ithalatı ile birlikte gerçekleşmesi halinde geri kazanım katılım payı ithalatçıdan tahsil edilir. … Geri kazanım katılım payları ürünün piyasaya sürüldüğü tarihi takip eden ayın onbeşine kadar Bakanlığa beyan edilir ve beyanı takip eden ikinci ayın son gününe kadar Bakanlık Merkez Saymanlık Müdürlüğü hesabına ödenir. Katılım payının beyan edilmediğinin veya eksik beyan edildiğinin Bakanlıkça tespiti halinde beyan edilmeyen veya eksik beyan edilen katılım payının bir ay içinde ödenmesi gerektiği ilgiliye tebliğ edilir. …”
Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Usul Ve Esaslar’a erişim için tıklayınız.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın geri kazanım katılım payı beyannamesi hakkında duyurusu için tıklayınız.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın beyan ve ödeme işlemlerine ilişkin açıklamalarına erişim için tıklayınız.
Kapsama Dahil Ürünler (Plastik Poşet Hariç)
Lastik, akümülatör, pil, madeni yağ, bitkisel yağ, ilaç, elektrikli ve elektronik eşya ile içecek ambalajı dâhil tüm ambalajlar.
Lastik: Yolcu ve yük nakil araçları ile iş makinaları dâhil olmak üzere tüm araçların altında bazı bağlayıcı ve güçlendirici bileşenlerle, kauçuktan üretilen, kullanılan takviye malzemesine göre sınıflandırılan, kaplama yapılarak yeniden piyasaya sürülenler ile dolgu lastikler de dâhil olmak üzere değişik tip ve ebattaki ürünleri,
Akümülatör: Endüstride ve araçlarda otomatik marş, aydınlatma veya ateşleme gücü için kullanılan elektrik enerjisi üreten kaynakları,
Pil: Kimyasal reaksiyon sonucu oluşan kimyasal enerjiden elektrik enerjisi üreten kaynakları,
Madeni yağ: Baz yağına veya kimyasal sentez yöntemi ile işlenen maddelere, bazı katkıların ilâvesi sonucu, hareketli ve temas halinde olan iki yüzey arasındaki sürtünme ve/veya aşınmayı azaltma veya soğutma özelliğine sahip mamul haline getirilen doğal veya yapay maddeleri,
Bitkisel yağ: Bitkisel kökenli ve kullanım amacına uygun olarak piyasaya arz edilen yağları,
İlaç: Hastalığı tedavi etmek ve/veya önlemek, teşhis koymak veya farmakolojik, immünolojik ya da metabolik etki göstererek bir fizyolojik fonksiyonu iyileştirmek, düzeltmek veya değiştirmek amacıyla, her türlü doğal ve/veya sentetik kaynaklı etkin madde veya maddeler kombinasyonu içeren ürünü,
Elektrikli ve elektronik eşya: Çalışması için elektrik akımına veya elektromanyetik alana bağımlı olan eşyaları ve bu akım ve alanların üretimi, transferi ve ölçümüne yarayan eşyaları,
Ambalaj: Hammaddeden işlenmiş ürüne kadar, herhangi bir eşya veya malzemenin üreticiden kullanıcıya veya tüketiciye ulaştırılması aşamasında, taşınması, korunması, saklanması ve satışa sunulması için kullanılan ve bileşenleri dâhil tüm malzemeleri,
İfade etmektedir.
Yönetmeliğin Kapsamadığı Durumlar
Yönetmelik;
a) Tekrar kullanıma alınan ürünler, zati ihtiyaç kapsamındaki ürünler, imha edilerek tasfiye edilecek gümrüklü ürün ve eşyalar ile ihraç edilen ürünleri,
b) Kamu kurum ve kuruluşlarının münhasıran asli görevlerinde kullanmak, piyasaya arz edilmemek ve ticari amaç güdülmemek kaydıyla ürettikleri veya bağlı kuruluşlarına ürettirdikleri Kanunun ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünleri,
kapsamaz.
Kanunun ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünleri için ülkenin tamamında Bakanlıkça belirlenen esaslar doğrultusunda depozito sistemi uygulayan, piyasaya süren/ithalatçıların depozitolu olarak piyasaya sürdükleri ürünleri için depozito uygulanan miktar açısından bu Yönetmelik hükümleri uygulanmaz.
Katılım Payının Doğduğu Haller ve Mükellef
Genel İlkeler
Yönetmelik kapsamında yer alan ürünlerden sadece yurt içinde piyasaya arz edilenlere geri kazanım katılım payı uygulanır. Geri kazanım/geri dönüşüm yolu ile elde edilenlerden bu Yönetmelik kapsamında yer alan ürünler için de geri kazanım katılım payı alınır.
Piyasaya arz: Ürünlerin tedarik, dağıtım veya kullanım amacıyla bedelli veya bedelsiz olarak piyasada yer alması için yapılan faaliyeti,
Piyasaya süren: 27/11/2014 tarihli ve 29188 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği kapsamındaki mesafeli sözleşmeler ile yapılan satışlar da dâhil olmak üzere, satış yöntemine bağlı olmaksızın, bu Yönetmelik kapsamındaki ürünlerini veya ambalajlı eşya/malzemelerini piyasaya arz edenleri, üreticisi tarafından doğrudan piyasaya arz edilmeyen ürünler ile ambalajlı eşya ve malzemeler için ürünün ya da eşya/malzemenin ambalajı üzerinde adını ve/veya ticari markasını kullanarak piyasaya arz eden gerçek veya tüzel kişileri, ürünlerin ve ambalajlı eşya/malzemelerin üreticilerinin Türkiye dışında olması halinde ise bu üreticiler tarafından yetkilendirilen temsilciyi ve/veya ithalatçıyı,
İfade eder.
Yönetmelik kapsamındaki ürünlerden plastik poşetler için satış noktalarından, diğer ürünler için ise piyasaya süren/ithalatçı gerçek veya tüzel kişilerden geri kazanım katılım payı alınır.
Yönetmelik kapsamında yer alan ürünlerin tedarik amaçlı üretilmesi halinde üreticilere bu ürünler için geri kazanım katılım payı yükümlülüğü oluşmaz. Tedarikçilerden temin edilen ürünlere kendi adını, ticarî markasını veya ayırt edici işaretini koymak ve kendini üretici/piyasaya süren olarak tanıtmak sureti ile piyasaya arz eden gerçek veya tüzel kişilerden geri kazanım katılım payı alınır.
Ürünlerden serbest dolaşıma sokulmak sureti ile millileştirilen ürünler ithalatçı gerçek veya tüzel kişiler tarafından yurt içinde piyasaya arz edilmiş sayılır ve ithalatçılardan geri kazanım katılım payı alınır.
Ambalajlarda Katılım Payının Doğduğu Haller ve Mükellef
Ambalaj Tanımına Uyan Ürünler
Kriter
1
- Başka
bir ürün/eşya/malzemenin ayrılmaz bir parçası değilse, - Başka
bir ürün/eşya/malzemenin kullanım ömrü boyunca o ürün/eşya/malzemeleri
içinde bulundurmak, desteklemek veya korumak için kullanımı gerekli
değilse, - Başka
bir ürün/eşya/malzeme ve bunların tüm parçaları ile birlikte kullanılıp,
tüketilip, bertaraf edilmiyorsa, ambalaj olarak kabul edilir.
Bu kriterlerin herhangi birisini sağlamayanlar asıl ürün/eşya/malzemenin orijinal parçası olarak kabul edilirler ve ambalaj olarak tanımlanmazlar.
Kriter 2
Satış yerlerinde doldurulmak üzere tasarlanan ve bu şekilde kullanılan ürün/eşya/malzemeler ile satış yerlerinde satılan, doldurulan ya da doldurulması tasarlanan ve bu şekilde kullanılan tek kullanımlık ürün/eşya/malzemeler ambalaj olarak kabul edilir. Bu kriterleri sağlamayan veya tekrar aynı amaçla bağımsız kullanımı mümkün olanlar orijinal ürün/eşya/malzemeler olarak kabul edilirler ve ambalaj olarak tanımlanmazlar.
Kriter 3
Ambalajın bileşenleri ve ambalajda bulunan destekleyici, yardımcı parçalar bütünleşik oldukları ambalajın parçası kabul edilir.
Bir ürüne doğrudan asılan ya da takılan ve ambalaj görevi gören bu parçalar o ürünün ayrılmaz bir parçası olmayıp, ürün ile birlikte kullanılıp, tüketilip, bertaraf edilmedikçe ambalaj kabul edilir.
Üretildiği Malzemeye Göre Ambalajların Tanımlanması
1 Plastik Ambalaj: Sadece plastik malzemeden yapılmış ambalajlar Örnek: Plastik kaplar, kutular
2 Cam Ambalaj: Sadece cam malzemeden yapılmış ambalajlar Örnek: Cam kavanozlar
3 Kâğıt-Karton Ambalaj: Sadece kâğıt-karton malzemeden yapılmış ambalajlar Örnek: Karton kutu ve koliler
4 Metal Ambalaj: Sadece metal malzemeden yapılmış ambalajlar Örnek: Teneke, metal ve alüminyum kutular
5 Ahşap Ambalaj: Sadece ahşap malzemeden yapılmış ambalajlar Örnek: Ahşap kasalar, ahşap paletler
6 Kompozit Ambalaj: Farklı malzemelerin (kâğıt-plastik-metal-cam gibi) birlikte kullanılması ile yapılmış ve bu malzemelerin elle birbirinden ayrılmasının mümkün olmadığı ambalajlar
Bu
ambalajlar içeriği itibariyle kullanılan malzemenin ağırlığına göre aşağıdaki
şekilde isimlendirilir:
- Kâğıt
karton ağırlıklı kompozit ambalaj - Plastik
ağırlıklı kompozit ambalaj - Metal
ağırlıklı kompozit ambalaj - Cam
ağırlıklı kompozit ambalaj
Kullanım Amacına Göre Ambalajların Tanımlanması
Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği uygulamaları kapsamında; birincil ambalaj/iç ambalaj/satış ambalajı, ikincil ambalaj/grup ambalajı, üçüncül ambalaj/nakliye ambalajı/dış ambalaj vb. olarak yapılan tanımlamalara uyan bütün üriin/eşya/malzeme türleri ambalaj olarak kabul edilirler.
Ambalajlar İçin Geri Kazanım Katılım Payı Yükümlülükleri
Geri kazanım katılım payı uygulamasına tabi olan ambalajlara ilişkin geri kazanım katılım payına ilişkin beyan ve ödeme yükümlülüğü; plastik poşetler için satış noktalarının, diğer ambalajlar için ise piyasaya süren ve/veya ithalatçılarındır.
Ambalajlar için piyasaya sürülme işlemi bu ambalajların herhangi bir ürün/eşya/malzemenin piyasaya arzında kullanılması durumunda oluşur.
Ambalaj üreticileri taralından üretilerek veya ithal edilerek bu ambalajları kullanacaklara yapılan boş ambalaj arzları ambalaj piyasaya sürme tanımı dışındadır.
Yükümlülüğü bulunan tarafların tanımlanmasında; Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelikte yer alan piyasaya süren, ithalatçı, tedarikçi ve satış noktaları tanımı esas alınmak sureti ile bu usul ve esasta verilen açıklama ve örneklemeler üzerinden değerlendirme yapılır.
İçecek tanımına uyan ürünlerin ambalajlarından alınacak geri kazanım katılım paylarının hesabında; içecek ambalajı tanımına uyan ambalajlar kapak/mantar/tıpa, etiket gibi bileşenleriyle birlikte bir bütün olarak değerlendirilerek, Çevre Kanunu ek-1 sayılı listesinde belirtildiği üzere adet üzerinden hesaplanır.
İçecek ambalajı dışındaki diğer ambalajlardan (birincil ambalaj/iç ambalaj/satış ambalajı, ikincil ambalaj/grup ambalajı, üçüncül ambalaj/nakliye ambalajı/dış ambalaj vb.) alınacak geri kazanım katılım paylarının hesabında; bu ambalaj ve ambalaja bütünleşik halde bulunan kapak, etiket gibi bileşenleri malzeme cinsine göre (plastik, metal, kağıt ve benzeri) ayrı ayrı Çevre Kanunu ek-1 sayılı listesi üzerinden değerlendirilerek hesaplanır.
Ambalaj Piyasaya Sürenler: Herhangi bir ürün/eşya/malzemenin ambalajlı olarak tedarik veya kullanım amacıyla bedelli veya bedelsiz olarak piyasada ilk defa yer alması faaliyetini gerçekleştiren gerçek ve/veya tüzel kişilerdir.
Ambalaj üreticileri, ürettikleri ambalajların (ürün içermeyen/boş ambalajlar) piyasaya arzında bunların satışı, taşınması, saklanması vb. için kullandıkları ambalajlar için piyasaya süren olarak geri kazanım katılım payından sorumludur.
Piyasaya sürenin belirlenmesinde söz konusu ürünlerin ilk defa piyasada yer alması (bedelli veya bedelsiz) için yapılan teslim faaliyeti (gerçek/tüzel kişiler arasındaki değişimi) esas alınır.
Piyasaya süren olarak tanımlanan gerçek ve/veya tüzel kişiler ambalajlar için belirlenen geri kazanım katılım payı uygulamasından sorumlu tutulurlar.
Örnek-1: İçme suyu dolumu faaliyetinde bulunan (A) gerçek/tüzel kişisi, dolum faaliyeti sonucunda kendi adı ve/veya ticari markasıyla tüketicilerin kullanımı için piyasaya arz etmiş olduğu suyun ambalajları için piyasaya süren olarak geri kazanım katılım payından sorumludur.
Örnek 2: Salça üretimi faaliyetinde bulunan (B) gerçek/ttizel kişisi, (C) gerçek/tüzel kişisi adına üretimi gerçekleştirmekte ve ambalajlı salçalar (C) gerçek/tüzel kişisinin adı ve/veya ticari markasıyla tüketicilerin kullanımı için piyasaya arz edilmektedir. Bu durumda piyasaya arz edilen salçanın ambalajı için (C) gerçek/tüzel kişisi piyasaya süren, (B) gerçek/tüzel kişisi ise tedarikçidir. Bu faaliyet çerçevesinde tedarikçi (B) gerçek/tüzel kişisinin piyasaya süren (C) gerçek/tüzel kişisine satış işlemi esnasında oluşacak geri kazanım katılım payından (C) piyasaya süreni sorumludur. Somaki satışlar geri kazanım katılım payına tabi değildir.
Örnek 3: İçecek üretimi faaliyetinde bulunan (X) gerçek/tüzel kişisi ürünlerini (Y) gerçek/tüzel kişisi adma üretmekte ve ürünlerin ambalajlarında her iki firmanın da adı ve/veya ticari markasını bulundurmaktadır. Ürünlerin tüketicilerin kullanımı için piyasaya arzı (Y) gerçek/tüzel kişisi tarafından gerçekleştirilmekte olup, (X) ve (Y) gerçek/tüzel kişileri arasında yapılacak herhangi bir sözleşmede aksi bir durum belirtilmediği sürece; piyasaya arz edilen içeceğin ambalajı için (Y) gerçek/tüzel kişisi piyasaya süren, (X) gerçek/tüzel kişisi ise tedarikçidir. Bu faaliyet çerçevesinde (X) gerçek/tüzel kişisinin (Y) gerçek/tüzel kişisine satış işlemi esnasında oluşacak geri kazanım katılım payından (Y) gerçek/tüzel kişisi piyasaya süren olarak sorumludur. Somaki satışlar geri kazanım katılım payına tabi değildir.
Örnek 4: Şampuan üretimi faaliyetinde bulunan (D) gerçek/tüzel kişisi kendi adı ve/veya ticari markasıyla ambalajlı şampuanları toptancı olan (E) gerçek/tüzel kişisine satmıştır. Toptancı (E) gerçek/tüzel kişisi tarafından ambalajlı şampuanlar (F) satış noktasına, (F) satış noktası tarafından ise müşterilere/tüketicilere satılmıştır. Bu faaliyet çerçevesinde şampuan ambalajlarının (E) toptancısına satışı (arzı) esansında oluşacak geri kazanım katılım payından piyasaya süren olarak (D) gerçek/tüzel kişi sorumludur. Sonraki satışlar geri kazanım katılım payına tabi değildir.
Örnek 5: Peynir üreticisi (G) gerçek/tüzel kişisi (H) satış noktası adma fason olarak peynir üretmekte ve peyniri ambalajlı olarak (H) satış noktasının adı ve/veya ticari markası ile (H) satış noktasına satmakta, (H) satış noktası da bu peyniri müşterilere/tüketicilere satmaktadır. Bu faaliyet çerçevesinde (H) satış noktası piyasaya süren olup, üretici (G) gerçek/tüzel kişisinin (H) satış noktasına satışı (arzı) işlemi esnasında oluşacak geri kazanım katılım payından da (El) satış noktası sorumludur. Sonraki satışlar geri kazanım katılım payına tabi değildir.
Ambalajlı Ürün İthal Edenler: Herhangi bir ürün/eşya/malzemenin ambalajlı olarak ithal edilerek tedarik veya kullanım amacıyla bedelli veya bedelsiz olarak yurtiçi piyasada yer almasını sağlayan gerçek ve/veya tüzel kişilerdir. Ambalajlı ürünleri ithal edenler de ambalaj piyasaya süren olarak tanımlanır ve ithal edilen ürün/eşya/malzemenin ambalajları için geri kazanım katılım payı uygulamasından sorumlu tutulurlar. Türkiye dışındaki üretici tarafından ülkemizde yetkilendirilen temsilci ve/veya ithalatçılar piyasaya süren olarak geri kazanım katılım payı uygulamasından sorumludur.
Örnek 1: Yurt dışından (M) markalı parfüm ithal eden (P) gerçek/tüzel kişisi (parfüm üreticisi olmasa dahi) ithal etmiş olduğu (M) markalı parfümün ambalajları için piyasaya sürendir ve geri kazanım katılım payı uygulamasından sorumludur. Geri kazanım katılım payına ilişkin beyan ve ödemeler ithalatın gerçekleştiği işlem tarihi üzerinden yapılır. İthalat soması yurtiçinde yapılan devir ve satışlar için geri kazanım katılım payı yükümlülüğü oluşmaz.
Örnek 2: Yurt dışından kendi kullanımı için hammadde ithal eden sanayi işletmesi (î) gerçek/tüzel kişisi ithal etmiş olduğu hammaddenin ambalajları için piyasaya süren olup ithalatın gerçekleşme tarihi itibariyle bu ambalajlara yönelik geri kazanım katılım payından sorumludur.
Örnek 3: Yurtdışından 10.000 adet 1 litrelik cam ambalajlı içecek ithal eden (X) gerçek/tüzel kişisi, bu ambalajlı içeceklerin 7.000 âdetini yurtiçinde piyasaya süren olarak faaliyet gösteren (Y) gerçek/tüzel kişisi adına/namına ithalat yetkilisi/temsilcisi sıfatı ile ithal etmiş, 3.000 adetini ise kendi nam ve hesabına ithal etmiştir. Bu durumda; (X) gerçek/tüzel kişisi tarafından (Y) gerçek/tüzel kişisi adına ithal edilen 7.000 adet içecek ambalajından ve diğer türdeki ambalajlarından (kutu, koli, kasa ve benzeri) oluşan geri kazanım katılım payı yükümlülüğünden (Y) gerçek/tüzel kişisi sorumlu olup (X) gerçek/tüzel kişisi sadece kendi adına ithal ettiği 3.000 adet içeceğin içecek ambalajından ve diğer ambalajlarından (kutu, koli, kasa ve benzeri) oluşan geri kazanım katılım payından yükümlüdür.
Ambalaj Tedarikçisi: Kendisi ambalaj üreticisi olmayıp piyasaya sürenlere ambalaj tedarik edenler ile ambalajlı ürün piyasaya sürenler adına ambalajlı ürünü fason olarak üreten veya ürünleri piyasaya sürenler adına ambalajlayanlardır/ dolumunu yapanlardır.
Ambalaj Tedarik Faaliyeti, Ambalaj piyasaya sürenler adına/hesabına, ambalajlı ürün/eşya/malzemenin ambalajına piyasaya sürenin adını, ticarî markasını veya ayırt edici işaretini koymak suretiyle piyasaya sürenlere temin/teslim etme faaliyetidir.
Ambalaj tedarikçileri, tedarik ettikleri ambalajlar için geri kazanım katılım payı uygulamasına tabi değillerdir. Ambalajlı ürün tedarikçileri tarafından piyasaya sürenler adına fason olarak üretilen ambalajlı ürün/eşya/malzemenin piyasaya arzı piyasaya sürenler tarafından yapıldığından ambalajlı ürün tedarikçileri geri kazanım katılım payı uygulamasından sorumlu değildir.
Tedarikçiler tarafından piyasaya sürenlere tedarik edilen ambalajlı ürün teslimlerinin gerçekleşme tarihi bu ambalajlı ürünlerin piyasaya sürülme tarihidir ve piyasaya sürenler tarafından bu tarih esas alınarak geri kazanım katılım payı yükümlülüğü yerine getirilir.
Tedarikçiler ile piyasaya sürenler arasındaki mal/malzeme/eşya vb. ambalajlı ürün teslimlerine ilişkin belgeler (Hazine ve Maliye Bakanlığı mevzuatı uyarınca düzenlenen) piyasaya süren işletmelerin tespitinde esas belge olarak değerlendirilir.
Örnek 1: Bakliyat paketleme faaliyetinde bulunan (K) gerçek/tüzel kişisi, faaliyetini (L) gerçek/tüzel kişisi adına gerçekleştirmekte ve paketli bakliyatlar (L) gerçek/tüzel kişisinin adı ve/veya ticari markasıyla tüketicilerin kullanımı için piyasaya arz edilmektedir. Bu durumda piyasaya arz edilen bakliyat ambalajları için (K) gerçek/tüzel kişisi tedarikçidir. Bu faaliyet çerçevesinde paketlenen bakliyatların (L) gerçek/tüzel kişisine satışı esnasında oluşacak geri kazanım katılım payından piyasaya süren olarak (L) gerçek/tüzel kişisi sorumludur. Sonraki satışlar geri kazanım katılım payına tabi değildir.
Örnek 2: Maden suyu dolumu faaliyetinde bulunan (M) gerçek/tüzel kişisi, dolum yapacağı ambalajları (N) gerçek/tüzel kişisinden temin etmekte ve bu ambalajlara maden suyu dolumu yaparak tüketicilerin kullanımı için (S) satış noktası aracılığıyla piyasaya arz etmektedir. Boş ambalaj tedarik eden (N) gerçek/tüzel kişisi tedarikçidir ve boş ambalaj satışına istinaden geri kazanım katılım payı yükümlülüğü bulunmamaktadır. Bu faaliyet çerçevesinde piyasaya süren (M) gerçek/tüzel kişisinin (S) satış noktasına satış işlemi esnasında oluşacak geri kazanım katılım payından (M) piyasaya süreni sorumludur. Sonraki satışlar geri kazanım katılım payına tabi değildir. (S) satış noktasının bu işleme ilişkin geri kazanım katılım payı yükümlülüğü bulunmamaktadır.
Satış Noktası:
Satış noktalarında satılan ürünlerin ambalaj lamım geri kazanım katılım payından bu ürünlerin üzerinde adını ve/veya ticari markasını bulunduran gerçek ve/veya tüzel kişiler sorumludur.
Satış noktalarında ambalajsız ürünlerin ambalajlanarak piyasaya arz edilmesi durumunda ambalajlama işlemini yapan satış noktaları piyasaya süren olarak tanımlanır ve bu ambalajlar için geri kazanım katılım payından sorumludurlar. Bu ambalajlı malzemelerin satışının gerçekleştiği tarih itibariyle geri kazanım katılım payı yükümlülüğü oluşur ve beyanname vermek sureti ile satış noktaları tarafından geri kazanım katılım payı ödemesi yapılır.
Satış noktaları kendi adı ve/veya ticari markasıyla satışa sundukları ambalajlı ürünler için piyasaya süren olup bu ürünlerin ambalajlarının geri kazanını katılım payından sorumludurlar.
Örnek 1: Kafeterya işleten (S) gerçek/tüzel kişisi çay. kahve gibi içecekleri müşterilerine cam, porselen fincanlarda ve tek kullanımlık bardaklarda (kapaklı ve/veya kapaksız, kağıt-karton ve/veya plastik ağırlıklı kompozit malzemeden imal edilmiş) sunmaktadır. (S) gerçek/tüzel kişisi müşterilerine çay/kahve sunumunda (satış ve/veya ikram) kullandığı tek kullanımlık bardakları bu malzemeleri üreten (P) gerçek/tüzel kişisinden boş olarak satın almaktadır. Bu durumda; kafeterya işleticisi (S) gerçek/tüzel kişisi, içecek ürünlerini müşterilerine sunarken kullandığı tek kullanımlık bardaklar (kapaklı ve/veya kapaksız, kağıt-karton ve/veya plastik ağırlıklı kompozit malzemeden imal edilmiş) için piyasaya süren konumundadır. (S) gerçek/tüzel kişisinin ürünlerinin müşterilerine sunumu (satış ve /veya ikram) itibari ile oluşan geri kazanım katılım payını (içecek ambalajları için belirlenmiş olan tutar üzerinden) beyan etme ve ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. Tekrar kullanılabilir cam, porselen fincanları için (S) gerçek/tüzel kişisinin, tek kullanımlık bardaklar için ise bu bardakların üreticisi olan (P) gerçek/tüzel kişisinin geri kazanım katılım payı uygulamasında yükümlülüğü bulunmamaktadır.
Geri Kazanını Katılım Payına Tabi Ürünlerin Birincil ve Diğer Ambalajları
2872 sayılı Çevre Kanunu ek-1 sayılı listesinde gösterilen ve geri kazanım katılım payı tahsil edilecek ürünlerin (sadece Lastik, Akümülatör, Madeni Yağ, Bitkisel Yağ, Elektrikli ve Elektronik Eşya, Pil, İlaç) birincil ambalajlarından (şişe, bidon, teneke kutu, kâğıt/karton koli veya plastik sarmalı/kaplaması gibi) beyan alınacak ancak geri kazanım katılım payı tahsil edilmeyecektir.
Ancak, Çevre Kanunu ek-1 sayılı listesinde gösterilen geri kazanım katılım payı alınacak ürünlerden Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelik gereği geri kazanım katılım payı tahsilinin yapılmadığı durumlarda bu ürünlerin birincil ambalajları için beyan verme ve geri kazanım katılım payı ödeme yükümlülüğü oluşacaktır.
Ayrıca, geri kazanım katılım payına tabi olup olmamasına bakılmaksızın ürünlerin birincil ambalajları olarak kabul edilenler haricindeki diğer ambalajları için de geri kazanım katılım payı tahsil edilecektir.
Ambalajlar için geri kazanım katılım payı uygulaması sadece bu ambalajların bir ürün/eşya/malzemenin piyasaya arzı için kullanılması durumunda geçerli olup herhangi bir ürün/eşya/malzemenin piyasaya arzına yönelik kullanılmayan ambalajlar için geri kazanım katılım payı uygulanmaz.
Geri kazanım katılım payı uygulamasına tabi olmayan ürün/eşya/malzemelerin ambalajlarında birincil ambalaj ve/veya diğer türlerdeki ambalajları için bir ayrım söz konusu olmayıp bu ürün/eşya/malzemelerin tüm ambalajları için geri kazanım katılım payı yükümlülüğü geçerli olacaktır.
İçecek tanımına uyan ürünlerin ambalajlarından alınacak geri kazanım katılım paylarının hesabında; içecek ambalajı tanımına uyan ambalajlar “adet” olarak, bu tanım kapsamı dışında kalan diğer ambalajlar (ahşap ambalaj hariç olmak üzere) ise “kg” olarak tanımlanmış olduğundan, ödenecek geri kazanım katılım payının belirlenmesinde bu farklılık dikkate alınır.
Örnek 1: (Ş) ilaç üreticisi tarafından üretilen öksürük şurubu; metal kapaklı cam şişe içerisine doldurulmakta, prospektüsü ve ölçek kaşığı/kabı ile birlikte plastik film kaplı karton kutu içerisinde üzerinde kullanım esaslarını içeren etiket yapıştırılarak piyasaya arz edilmektedir. Bu durumda (Ş) ilaç üreticisi, piyasaya arz edilen öksürük şurubu için sadece Çevre Kanunu ek-1 sayılı listesinde yer alan ve ilaçlar için belirlenen geri kazanım katılım payından sorumlu olup, ilaç için kullanılan birincil ambalajları (cam şişe, metal kapak, karton kutu, plastik film, etiket) ve kutu içindeki ürünler (ölçek kaşığı/kabı, prospektiis) için ayrıca geri kazanım katılım payı yükümlülüğü bulunmamaktadır.
Kapsamdaki tüm ürünler için örnek ve açıklamaların yer aldığı Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Usul Ve Esaslar’a erişim için tıklayınız.
Piyasaya Arz Edenlerin Yükümlülükleri
Yönetmelik kapsamındaki ürünleri yurt içinde piyasaya arz edenler;
a) Piyasaya arz etmiş oldukları ürünleri Kanunun ek-1 sayılı listesi kapsamında sınıflandırarak, adet ve/veya ağırlık olarak tanımlayıp kayıt altına almakla,
b) Bu Yönetmelik kapsamındaki ürünlere ilişkin geri kazanım katılım paylarını Kanunun ek-1 sayılı listesinde verilen ve her yıl güncellenerek Bakanlıkça ilan edilen birim ücretler üzerinden ödemekle,
c) Geri kazanım katılım paylarına ilişkin beyan ve ödeme işlemlerini Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen esaslara göre yerine getirmekle,
ç) Plastik poşetlerin özellikleri, ücretleri, satışı, beyanı, geri kazanım katılım payı tahsili ile birlikte izleme, kontrol ve denetim işlemlerine yönelik Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara uymakla,
d) Bu Yönetmelik kapsamında yer almayan bir ürünün ithalatı sırasında bu Yönetmeliğe tabi bir ürünün de ithalinin gerçekleştirilmesi halinde geri kazanım katılım paylarını ayrıca beyan etmek ve ödemekle,
e) Bu Yönetmelik kapsamında piyasaya arz edilen ürünlere ilişkin bilgi ve belgeleri Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara uygun şekilde Bakanlığa sunmakla,
f) Atık Yönetimi Yönetmeliği ile genişletilmiş üretici sorumluluğu kapsamında tanımlanmış olan ürün ve malzemelere yönelik yükümlülüklerini bu ürünlerin ilgili mevzuat uyarınca ayrıca yerine getirmekle,
yükümlüdür.
Beyan ve Ödeme Yükümlülüğü
Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi
(1) 2872 sayılı Kanunun ek 11 inci maddesinin Hazine ve Maliye Bakanlığına vermiş olduğu yetkiye dayanılarak Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesinin elektronik ortamda beyan edilmesi zorunluluğu getirilmiştir.
(2) Gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olsun veya olmasın tüm satış noktaları ile piyasaya sürenler/ithalatçılar Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamelerini elektronik ortamda göndermek zorundadırlar.
(3) 2872 sayılı Kanunun ek 11 inci maddesinin Hazine ve Maliye Bakanlığına vermiş olduğu yetkiye dayanılarak beyan dönemleri 2020 yılında altı aylık, takip eden yıllar için üç aylık olarak belirlenmiştir.
(4) 2020 yılı için altı aylık beyan dönemleri aşağıda belirtildiği gibi olacaktır:
a) Birinci dönem; Ocak-Şubat-Mart-Nisan-Mayıs-Haziran.
b) İkinci dönem; Temmuz-Ağustos-Eylül-Ekim-Kasım-Aralık.
(5) 2021 yılından itibaren üç aylık beyan dönemleri ise aşağıda belirtildiği gibi olacaktır:
a) Birinci dönem; Ocak-Şubat-Mart.
b) İkinci dönem; Nisan-Mayıs-Haziran.
c) Üçüncü dönem; Temmuz-Ağustos-Eylül.
ç) Dördüncü dönem; Ekim-Kasım-Aralık.
(6) Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesinin, plastik poşetin satışının yapıldığı ve diğer ürünler için piyasaya sürüldüğü/ithal edildiği beyan dönemini takip eden ayın son günü saat 23.59’a kadar yetkili vergi dairesine elektronik ortamda gönderilmesi gerekmektedir.
(7) Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesini vermekle yükümlü olanlar, beyan dönemi içerisinde 2872 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı listede yer alan ürünlerden plastik poşetlerin satışını diğer ürünlerin ise piyasaya arzını/ithalini yapmamış olsalar dahi Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesini vermekle yükümlüdürler. Bu durumda beyannamenin “Beyan edilecek geri kazanım katılım payı bulunmamaktadır” seçeneği işaretlenerek gönderilmesi gerekmektedir.
ÖRNEK 1: Ankara ilinde market işletmeciliği faaliyetinde bulunan (A) Ltd. Şti.’nin, Başkent Vergi Dairesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır. Perakende olarak mal satan (A) Ltd. Şti. ürün satışlarında tüketicilere ücret karşılığında plastik poşet vermektedir. (A) Ltd. Şti. 2020 yılının ilk altı aylık beyan dönemi içerisinde tüketicilere hiç plastik poşet satışı yapmamıştır.
Bu durumda (A) Ltd. Şti.’nin 2020 yılının ilk altı aylık beyan dönemine ait Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesinin, “Beyan edilecek geri kazanım katılım payı bulunmamaktadır” seçeneği işaretlenerek beyan dönemini takip eden ayın son günü olan 31/07/2020 tarihinin resmi tatil gününe denk gelmesi nedeniyle 4/8/2020 günü (resmi tatili takip eden ilk işgünü) saat 23.59’a kadar Başkent Vergi Dairesine elektronik ortamda gönderilmesi gerekmektedir.
Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesinin verileceği vergi dairesi
(1) Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesinin verileceği yetkili vergi dairesi;
a) 2872 sayılı Kanunun ek 11 inci maddesi hükmü gereğince; gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunanlar için gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu,
b) 2872 sayılı Kanunun ek 11 inci maddesi ile Hazine ve Maliye Bakanlığına verilen yetkiye istinaden; gelir veya kurumlar vergisinden mükellefiyeti bulunmayan gerçek kişiler için yerleşim yeri adresinin bulunduğu, gerçek kişiler dışında kalanlar için ise kanuni merkezi/işyerinin bulunduğu,
yer vergi dairesidir.
ÖRNEK 2: (Değişik:RG-5/2/2020-31030) Ankara ilinde ticari faaliyette bulunan (C) A.Ş.’nin, Seğmenler Vergi Dairesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır. Mükellefin aynı zamanda İstanbul, Çorum, Samsun illerinde ve Bursa ili Gemlik ilçesinde şubeleri vardır.
(C) A.Ş.’nin, merkez ve şubelerinden yapmış olduğu plastik poşet satışlarına ait Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesini, plastik poşet satışının yapıldığı beyan dönemini takip eden ayın son günü saat 23.59’a kadar kurumlar vergisi mükellefiyetinin bulunduğu Seğmenler Vergi Dairesine elektronik ortamda göndermesi gerekmektedir.
ÖRNEK 3: (Değişik:RG-5/2/2020-31030) Konya ilinde faaliyet gösteren üç ortaklı (ABC) Adi Ortaklığının Meram Vergi Dairesinde katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır. Ortak (A) nın Ankara ili Kızılbey Vergi Dairesinde gelir vergisi mükellefiyeti, Ortak (B) nin Konya ili Meram Vergi Dairesinde gelir vergisi mükellefiyeti, Ortak (C) nin ise İzmir ili Kordon Vergi Dairesinde gelir vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.
(ABC) Adi Ortaklığının, yapmış olduğu plastik poşet satışlarına ait Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesini plastik poşet satışının yapıldığı beyan dönemini takip eden ayın son günü saat 23.59’a kadar (ABC) Adi Ortaklığının katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyetinin bulunduğu Meram Vergi Dairesine ortaklık adına elektronik ortamda göndermesi gerekmektedir.
Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamelerinin elektronik ortamda bizzat mükelleflerce gönderilmesi
(1) Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesini;
a) 30/9/2004 tarihli ve 25599 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği Sıra No: 340 ile Hazine ve Maliye Bakanlığınca yapılan diğer düzenlemelere göre beyannamelerini elektronik ortamda kendileri gönderme şartlarını taşıyan mükellefler,
b) Gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmamakla birlikte geri kazanım katılım payını beyan etme zorunluluğu bulunanlar,
elektronik ortamda kendileri gönderebileceklerdir.
(2) Hazine ve Maliye Bakanlığınca yapılan düzenlemeler kapsamında bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce kendileri tarafından elektronik ortamda beyanname göndermek üzere kullanıcı kodu, parola ve şifre alan mükellefler mevcut kullanıcı kodu, parola ve şifrelerini kullanarak Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesini gönderebileceklerdir.
(3) Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesinin elektronik ortamda gönderilebilmesi için bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilenlerin bu Tebliğin Ek-1’inde yer alan Elektronik Ortamda Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi Gönderme Talep Formunu doldurarak yetkili vergi dairesine müracaat etmeleri gerekmektedir.
(4) Bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde sayılanlardan beyannamelerini elektronik ortamda kendileri göndermek için talepte bulunanlara, 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirtilen usul ve esaslara göre yetkili vergi dairesince kullanıcı kodu, parola ve şifre verilecektir.
(5) Bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alanlar, istemeleri hâlinde Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamelerini aracılık yetkisi verilmiş gerçek veya tüzel kişiler vasıtasıyla 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde yer alan usul ve esaslar doğrultusunda gönderebileceklerdir. Bu durumda ilk beyanname gönderilmeden önce gerekli kayıt işlemlerinin yapılması için yetkili vergi dairesine müracaat edilmesi gerekmektedir.
(6) Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesini elektronik ortamda bizzat gönderme şartlarını taşımayan mükelleflerin (adi ortaklıklar dahil) elektronik beyanname gönderme aracılık yetkisi almış bulunan gerçek veya tüzel kişiler vasıtasıyla 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde yer alan sözleşmelerden durumuna uyan sözleşmeyi düzenlemek suretiyle elektronik ortamda göndermeleri gerekmektedir.
Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesini elektronik ortamda göndermek üzere aracılık yetkisi verilen gerçek ve tüzel kişiler
(1) 2872 sayılı Kanunun ek 11 inci maddesinin Hazine ve Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden;
a) 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde yer alan usul ve esaslar doğrultusunda vergi beyannameleri, bildirim ve eklerini elektronik ortamda göndermek üzere aracılık yetkisi bulunan meslek mensuplarının müşterilerine ait,
b) 17/12/2017 tarihli ve 30273 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:486)’nde yer alan usul ve esaslar doğrultusunda vergi beyannameleri, bildirim ve eklerini elektronik ortamda göndermek üzere “Defter-Beyan Sistemi”ni kullanma yetkisi bulunan meslek odalarının üyelerine ait,
Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamelerini elektronik ortamda göndermeleri uygun görülmüştür.
(2) Hazine ve Maliye Bakanlığınca yapılan düzenlemeler kapsamında bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce elektronik ortamda beyanname gönderme aracılık yetkisi almış bulunan gerçek ve tüzel kişiler; mevcut kullanıcı kodu, parola ve şifrelerini kullanarak müşterileriyle/üyeleriyle aralarında daha önce düzenlemiş oldukları mevcut sözleşmelerine dayanarak (yeni bir sözleşme düzenlemeden) müşterilerine/üyelerine ait Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamelerini elektronik ortamda gönderebileceklerdir.
(3) Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonra elektronik ortamda beyanname gönderme aracılık yetkisi alacak olan gerçek ve tüzel kişiler; bağlı oldukları vergi dairesince kendilerine verilen kullanıcı kodu, parola ve şifrelerini kullanarak müşterileriyle/üyeleriyle aralarında durumlarına uyan sözleşmeyi düzenlemek suretiyle müşterilerine/üyelerine ait Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamelerini elektronik ortamda gönderebileceklerdir.
Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesinin onaylanması, tahakkuk fişinin düzenlenmesi ve ödenmesi
(1) Elektronik ortamda gönderilen Geri Kazanım Katılım Payı Beyannameleri sistem tarafından ön kontrolü yapıldıktan sonra kabul edilecektir.
(2) Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesinde, geri kazanım katılım payının tahakkuk ettirilmesini engelleyen hata tespit edilmesi hâlinde bu hata kaynağı ile birlikte beyannameyi gönderene elektronik ortamda bildirilecek ve beyannameyi gönderen tarafından söz konusu hatalar düzeltildikten sonra beyanname tekrar gönderilecektir.
(3) Elektronik ortamda gönderilen Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesinin geçerliliği ve matematiksel hata içermediği sistem tarafından saptandıktan sonra, beyannameyi gönderenin ekranından beyannameye onay vermesi istenecektir. Onaylama işleminin gerçekleşmesiyle birlikte Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi vergi dairesine verilmiş sayılacaktır.
(4) Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesinin kanuni süresinde verilen beyanname olarak kabulü için onaylama işleminin beyannamenin verilmesi gereken son gün saat 23.59’a kadar tamamlanmış olması gerekmektedir.
(5) Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesinin, aracılık yetkisi verilmiş gerçek veya tüzel kişiler tarafından elektronik ortamda gönderilmesi ve onay işleminin yapılmasıyla birlikte bu beyanname mükellef tarafından verilmiş sayılacaktır. Onaylama işlemi tamamlanan beyannameye ait tahakkuk fişi düzenlenerek mükellefe veya aracılık yetkisi verilmiş gerçek/tüzel kişiye elektronik ortamda iletilecektir.
(6) Tahakkuk eden geri kazanım katılım payı, beyannamenin verildiği ayın sonuna kadar, vergi daireleri veznelerine, PTT işyerlerine, anlaşmalı bankalara ödenebileceği gibi Başkanlığın internet adresi (www.gib.gov.tr) üzerinden banka kartı ve banka hesabından havale yöntemi ile de ödenebilecektir.
Süresinde beyan edilip ödenmeyen geri kazanım katılım payının tahsili
(1) Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesinin süresi içinde verilmesine rağmen beyan edildiği ayın sonuna kadar katılım payının ödenmemesi hâlinde vergi dairesince 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 55 inci maddesi uyarınca düzenlenecek ödeme emrinin tebliği ile ve söz konusu alacağa vade tarihinden itibaren Kanunun 51 inci maddesi kapsamında gecikme zammı tatbik edilmek suretiyle takip işlemlerine başlanılır. Ayrıca, süresinde beyan edilmekle birlikte ödenmeyen geri kazanım katılım payı bilgileri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile paylaşılır.
Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesinin süresinde beyan edilmediğinin veya eksik beyan edildiğinin tespiti
(1) Geri kazanım katılım payı beyanlarına ilişkin bilgiler Başkanlık tarafından Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile paylaşılır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca geri kazanım katılım payı beyannamesinin süresinde beyan edilmediğinin veya eksik beyan edildiğinin tespiti hâlinde beyan edilmeyen veya eksik beyan edilen katılım payının her bir dönemi ayrı ayrı belirtilmek üzere tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenmesi gerektiğine ilişkin yazı ilgiliye Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca tebliğ edilir. Ayrıca söz konusu yazının bir örneği ile tebliğ edildiği tarihi içeren bilgi vergi dairesi ile paylaşılır. Bir aylık ödeme süresinin son günü vade tarihi kabul edilerek vergi dairesince geri kazanım katılım payının takibine 6183 sayılı Kanunun 55 inci maddesine göre düzenlenecek ödeme emrinin tebliği ile başlanılır. Söz konusu alacak beyan edilmesi gereken son günden ödendiği tarihe kadar geçen süre için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre hesaplanacak gecikme zammı oranında faiz uygulanarak aynı Kanuna göre tahsil edilir.
Süresinden sonra verilen geri kazanım katılım payı beyannamesi
(1) (Mülga:RG-5/2/2020-31030)
(2) Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesinin beyan edilmesi gerektiği aydan sonra verilmesi hâlinde katılım payının, beyannamenin verildiği tarihten itibaren bir ay içinde ödenmesi gerekir. Bir aylık ödeme süresinin son günü vade tarihi kabul edilerek süresinde beyan edilmeyen katılım payının beyan edilmesi gereken son günden ödendiği tarihe kadar geçen süre için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre hesaplanacak gecikme zammı oranında faiz uygulanarak aynı Kanuna göre tahsil edilir.
(3) 2872 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin birinci fıkrasının (z) bendi gereğince ilgiliye idari para cezası verilmesi için durum vergi dairesince Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bildirilir.
Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesine ilişkin düzeltme beyannamesi
(1) Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesinin kanuni beyanname verme süresi içinde elektronik ortamda verilmesi esastır. Kanuni süresi içinde veya kanuni süresinden sonra verilen beyannamenin hatalı ve/veya eksik olduğu hallerde, süresinde veya süresi geçtikten sonra bu hata ve/veya eksiklikleri düzeltici mahiyette elektronik ortamda yeni bir beyanname verilmesi mümkündür.
(2) Daha önce verilen Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi veya beyannamelerindeki hata ve/veya eksikliklere ilişkin verilecek düzeltme beyannamelerinin, söz konusu beyan dönemlerine münhasır olarak verilen beyannamelerde yer alan bilgileri de kapsaması gerekmektedir.
(3) Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi süresinde verilmekle birlikte beyanname verme süresi geçtikten sonra verilen düzeltme beyannameleri üzerine ödenmesi gereken katılım paylarına ilişkin bu Tebliğin 11 inci maddesinde yer alan hükümlere göre işlem yapılması gerekmektedir.
(4) (Değişik:RG-5/2/2020-31030) Geri kazanım katılım payı tutarını azaltıcı mahiyette düzeltme beyannamesi verilmesi hâlinde bu beyannamelere ilişkin gerekli düzeltme işlemleri yapılacaktır. Ancak Başkanlık tarafından Çevre ve Şehircilik Bakanlığına geri kazanım katılım payı tutarını azaltıcı mahiyette verilen düzeltme beyannamelerine ilişkin elektronik ortamda bilgi verilinceye kadar, vergi dairesi müdürlükleri tarafından geri kazanım katılım payı tutarını azaltıcı mahiyette verilen düzeltme beyannamelerine ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili il müdürlüklerine yazı ile bilgi verilecektir.
Mahsuplaşma
(1) Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesini vermekle yükümlü olanlar, Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelikte belirtilen iade şartları doğrultusunda iade alınan ürünlere isabet eden ve ilgili dönemde beyan edilen geri kazanım katılım payı tutarını plastik poşetler için oluşan geri kazanım katılım payı hariç olmak üzere, beyan edecekleri toplam geri kazanım katılım payından mahsup edebilirler.
(2) Bir beyan döneminde mahsup edilecek geri kazanım katılım payı tutarı toplamı, mükelleflerin beyan edecekleri geri kazanım katılım payı toplam tutarından fazla ise aradaki fark bir sonraki beyan dönemine devredilecektir.
Geri kazanım katılım payına ilişkin örnekler
(1) 2872 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı listede yer alan ürünler için geri kazanım katılım payına ilişkin örnekler aşağıda yer almaktadır.
ÖRNEK 4: Ankara ilinde otomobil satışı faaliyetinde bulunan (D) A.Ş.’nin, Başkent Vergi Dairesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.
(D) A.Ş. 2020 yılının ilk altı aylık döneminde 150 adet otomobil ithal etmiştir. Bu durumda, (D) A.Ş. 2020 yılının ilk altı aylık döneminde ithal edilen otomobillerde orijinal eşya/parça olarak kullanılan ve 2872 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı listede yer alan ürünler (akü, lastik, madeni yağ, elektrikli ve elektronik eşyalar) için geri kazanım katılım payı hesaplamayacaktır. Ancak (D) A.Ş. tarafından beyan dönemini takip eden ayın son günü olan 31/07/2020 tarihinin resmi tatil gününe denk gelmesi nedeniyle 4/8/2020 günü (resmi tatili takip eden ilk işgünü) saat 23.59’a kadar Başkent Vergi Dairesine elektronik ortamda gönderilecek beyannamenin ilgili alanında bu ürünler gösterilecektir.
ÖRNEK 5: İstanbul ilinde araç lastiği üreten (E) Ltd. Şti.’nin Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığında kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.
İstanbul ilinde otomobil üreticisi olarak faaliyet gösteren (F) A.Ş.’nin Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığında kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.
(E) Ltd. Şti. yurt içinde otomobil üretimi yapan (F) A.Ş.’ne orijinal eşya/parça olarak kullanılmak üzere 1.000 adet otomobil lastiğini 2020 yılının ilk altı aylık döneminde satmıştır.
Bu durumda, (E) Ltd. Şti. 2020 yılının ilk altı aylık döneminde sattığı 1.000 adet otomobil lastiği için geri kazanım katılım payı hesaplamayacaktır. Ancak (E) Ltd. Şti. tarafından beyan dönemini takip eden ayın son günü olan 31/07/2020 tarihinin resmi tatil gününe denk gelmesi nedeniyle 4/8/2020 günü (resmi tatili takip eden ilk işgünü) saat 23.59’a kadar Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığına elektronik ortamda gönderilecek beyannamenin ilgili alanında bu ürünler gösterilecektir.
Aynı zamanda, (F) A.Ş. de 2020 yılının ilk altı aylık döneminde orijinal eşya/parça olarak kullanılmak üzere satın aldığı 1.000 adet otomobil lastiği için geri kazanım katılım payı hesaplamayacaktır. Ancak (F) A.Ş. tarafından beyan dönemini takip eden ayın son günü olan 31/07/2020 tarihinin resmi tatil gününe denk gelmesi nedeniyle 4/8/2020 günü (resmi tatili takip eden ilk işgünü) saat 23.59’a kadar Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığına elektronik ortamda gönderilecek beyannamenin ilgili alanında bu ürünler gösterilecektir.
ÖRNEK 6: Kırşehir ilinde araç lastiği üreten (G) A.Ş.’nin Kırşehir Vergi Dairesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.
(G) A.Ş. 1.000 adet binek araç lastiğini 2021 yılının ikinci üç aylık döneminde piyasaya sürmüş ve bu lastiklerden 100 adedini aynı dönem içerisinde iade almıştır. Ayrıca (G) A.Ş. 2021 yılının ilk üç aylık döneminde piyasaya sürdüğü ve geri kazanım katılım payını beyan ettiği 50 adet binek araç lastiğini de 2021 yılının ikinci üç aylık döneminde iade almıştır.
(G) A.Ş. 2021 yılının ikinci üç aylık döneminde iade almış olduğu 100 adet lastik için hesaplanan geri kazanım katılım payını beyannameye dâhil etmeyecektir.
(G) A.Ş. 900 adet binek araç lastiği için hesapladığı geri kazanım katılım payından daha önce beyan ettiği ve 2021 yılının ikinci üç aylık döneminde iade aldığı 50 adet lastik için hesapladığı geri kazanım katılım payını beyanname üzerinde mahsup ederek beyannamesini 31/7/2021 tarihinin resmi tatil gününe denk gelmesi nedeniyle 2/8/2021 günü (resmi tatili takip eden ilk işgünü) saat 23.59’a kadar Kırşehir Vergi Dairesine elektronik ortamda gönderecektir.
ÖRNEK 7: Kayseri ilinde faaliyette bulunan (H) A.Ş.’nin Mimar Sinan Vergi Dairesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır.
(H) A.Ş. 2020 yılının ikinci altı aylık döneminde 2.000 TL geri kazanım katılım payı hesaplamıştır.
(H) A.Ş. 2020 yılının ilk altı aylık döneminde piyasaya sürdüğü ve üzerinden 3.000 TL geri kazanım katılım payı hesapladığı ürünleri aynı yılın ikinci altı aylık döneminde iade almıştır.
2020 yılının ikinci altı aylık döneminde hesaplanan 2.000 TL tutarındaki geri kazanım katılım payından, iade alınan ürünlere ilişkin 3.000 TL tutarındaki geri kazanım katılım payı, beyannamenin ilgili satırında gösterilerek mahsup edilecektir. Mahsup edilemeyen 1.000 TL tutarındaki geri kazanım katılım payı ise sonraki dönemlerde mahsup edilmek üzere devredilecektir.
Ceza uygulaması
(1) Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelikte yer alan düzenlemelere aykırı hareket edenler hakkında 2872 sayılı Kanunda öngörülen fiillere ilişkin müeyyideler uygulanır. Anılan Kanunda yazılı fiiller hakkında verilecek idari nitelikteki cezalar, bu fiiller için diğer kanunlarda yazılı cezaların uygulanmasına engel olmaz.
2024 Yılında Uygulanacak Edilecek Geri Kazınım Katılım Payı Tutarları
| Ürün Cinsi | 1/1/2024-31/12/2024 Tarihleri Arasında Uygulanacak Geri Kazanım Katılım Payı Tutarı |
| Plastik poşet (Plastik alışveriş torbaları) | 60 kr/adet |
| Ürün Cinsi | Tutar |
| Lastik (Binek araç) | 19 TL/adet |
| Lastik (Otobüs, kamyon, kamyonet, yükleyici ve kazıcı lastikleri ve diğerleri ) | 40 TL/adet |
| Lastik (İş makinası lastikleri) | 100 TL/adet |
| Dolgu lastikler | 47 TL/adet |
| Akümülatör (Kurşun asitli olanlar) | 190 kr./kg |
| Akümülatör (Nikel kadmiyumlu olanlar) | 470 kr./kg |
| Akümülatör (Diğerleri) | 47 kr./kg |
| Çinko karbon piller | 19 TL/kg |
| Alkali silindirik piller | 19 TL/kg |
| Alkali düğme piller | 30 TL/kg |
| Düğme piller çinko-hava ve gümüş oksitli | 100 TL/kg |
| Lityum düğme piller | 100 TL/kg |
| Lityum silindirik şarjlı ve primer pil çeşitleri (Araç bataryaları hariç) | 47 TL/kg |
| Otomotiv pilleri (Kurşun içerenler hariç) | 140 TL/kg |
| Lityum içeren araç bataryaları | 140 TL/kg |
| Diğer şarjlı piller | 47 TL/kg |
| Madeni yağ | 470 kr./kg |
| Bitkisel yağ | 100 kr./kg |
| Elektrikli ve elektronik eşya: Televizyon/Monitör | 190 kr./kg |
| Elektrikli ve elektronik eşya: Bilişim telekomünikasyon ekipmanları (Televizyon ve monitörler hariç) | 190 kr./kg |
| Elektrikli ve elektronik eşya: Aydınlatma ekipmanları | 100 kr./adet |
| Elektrikli ve elektronik eşya: Küçük ev aletleri ve diğerleri | 190 kr/kg |
| Elektrikli ve elektronik eşya: Beyaz eşyalar (Buzdolabı/Soğutucular/İklimlendirme cihazları hariç) | 250 kr/kg |
| Elektrikli ve elektronik eşya: Buzdolabı/Soğutucular/İklimlendirme cihazları | 300 kr/kg |
| İlaç | 10 kr./kutu veya şişe |
| Ürün Cinsi | 1/1/2024-31/12/2024 Tarihleri Arasında Uygulanacak Geri Kazanım Katılım Payı Tutarı | |
| Kg Başına Alınacak Tutar (kr.) | Adet Başına Alınacak Tutar (kr.) | |
| PLASTİK AMBALAJ | ||
| İçecek Ambalajları (Adet) | ||
| 0,33 litreye kadar | 6 | |
| 0,3301-0,75 litre arası | 11 | |
| 0,7501-1,5 litre arası | 18 | |
| 1,501 litre üzeri | 24 | |
| Diğerleri (Poşet Hariç) (kg) | 400 | |
| METAL AMBALAJ | ||
| İçecek Ambalajları (Adet) | 18 | |
| Diğerleri (kg) | 470 | |
| KOMPOZİT AMBALAJ | ||
| Kâğıt-Karton Ağırlıklı Kompozit İçecek Ambalajları (Adet) | ||
| 0,25 litreye kadar | 6 | |
| 0,2501-0,5 litre arası | 11 | |
| 0,501 litre üzeri | 24 | |
| Diğerleri (kg) | 470 | |
| KÂĞIT KARTON AMBALAJ (kg) | 190 | |
| CAM AMBALAJ | ||
| İçecek Ambalajları (Adet) | ||
| 0,25 litreye kadar | 6 | |
| 0,2501-0,5 litre arası | 11 | |
| 0,501-1 litre arası | 18 | |
| 1,01-5 litre arası | 28 | |
| 5,01 litre üzeri | 60 | |
| Diğerleri (kg) | 190 | |
| AHŞAP AMBALAJ | ||
| AHŞAP AMBALAJ (Adet) | 100 | |